Nie wiadomo jeszcze [felieton był pisany rankiem 12 lipca – przy. webmaster], czy koalicja rządowa przetrwa, bo właśnie dzisiaj upływa termin, jaki klub Samoobrony wyznaczył Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu na przedstawienie Andrzejowi Lepperowi dowodów, na podstawie których umieszczony został „w kręgu podejrzeń”.

Niezależnie od tego, jak potoczą się wypadki, warto zwrócić uwagę, ze sytuacja ta przypomina opowiadanie Sławomira Mrożka o niegrzecznym chłopczyku. Chłopczyk ten miał Anioła Stróża, który nie mógł sobie dać z nim rady. Wreszcie, pewnego dnia, gdy chłopczyk, mimo napomnień, nadal garbił się i dłubał w nosie, Anioł Stróż wymierzył mu potężną blachę w czoło. Chłopczyk natychmiast przestał się garbić, ale Anioł Stróż, widząc skuteczność tej metody, zasmakował w niej, mimo początkowych wątpliwości. A wątpliwości dotyczyły kwestii fundamentalnej: czy z miłości do prawa można łamać prawo?

Formułując tę kwestię inaczej można zapytać, czy państwo powinno posługiwać się środkami niegodziwymi, albo wręcz przestępczymi? Artykuł 7 konstytucji powiada, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Prawo natomiast zabrania na przykład fałszowania dokumentów, uznając taki czyn za przestępstwo. Czy zatem jakaś ustawa może zezwalać organom państwowym na popełnianie przestępstw?

Warto się nad tym zastanowić, bo tak właśnie jest; kodeks karny zabrania fałszowania dokumentów pod groźbą kary, podczas gdy np. ustawa o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym dopuszcza tak zwaną „prowokację”, a więc działania przestępcze. Czy z miłości do prawa można łamać prawo?

Takie praktyki uzasadniane są twardą koniecznością. Nie przekonuje mnie to uzasadnienie. Owszem – można walczyć z korupcją w ten sposób, że tajniacy będą wszystkich podsłuchiwać, podglądać i prowokować, ale nie jest to – powiedzmy sobie szczerze – ani jedyna, ani – przede wszystkim – skuteczna metoda. Już nie chodzi o to, kto upilnuje strażników, tylko o to, że znacznie bardziej skutecznym sposobem walki z korupcją jest likwidowanie okazji.

Na przykład obrót paliwami uchodzi za dziedzinę bardzo intratną. Jest on koncesjonowany, zatem urzędnik udzielający koncesji, tak naprawdę obdarza obywatela przywilejem zarobienia na obrocie paliwami wielkich pieniędzy. Nic dziwnego, że oczekuje udziału w tych zyskach. A gdyby zlikwidować koncesje, to – po pierwsze – nie byłoby powodu do łapówki, a po drugie – nie byłoby komu jej wręczyć, bo nie istniałby ten urząd.

Tymczasem władze państwowe najwyraźniej nie są tą metodą walki z korupcją zainteresowane. W rezultacie – obok policji z Centralnym Biurem Śledczym, mamy Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Antykorupcyjne i Wywiad Skarbowy. Wszyscy ci tajniacy podsłuchują nas, podglądają, kontrolują i prowokują – na nasz koszt.