Expose wygłoszone przez premiera Donalda Tuska w piątek 23 listopada zaspokoiło oczekiwania wszystkich. Udelektowani musieli być starzy towarzysze („stary towarzysz, zasłużony, samego jeszcze znał Stalina!”), co to jeszcze pamiętali przemówienia Władysława Gomułki, trwające, jak wiadomo, godzinami. Premier Tusk i tu pokazał klasę, nie tylko przemawiając ponad trzy godziny, ale i drobiazgowo omawiając nawet rodzaj murawy (ma być sztuczna) na boiskach piłkarskich, które powstaną „w każdej gminie”. W innych, mniej ważnych sprawach, np. w kwestii systemu podatkowego, już tak dokładny nie był, ale nie wymagajmy zbyt wiele. Liczy się nie tyle treść, co przede wszystkim „styl” – tak w każdym razie uważa „Gazeta Wyborcza”, no a skoro ona, to i „wszyscy” też.

Dlatego też premier Tusk, podobnie jak inni ministrowie jego rządu, jeszcze tego samego dnia, w pięknym stylu rozpoczęli w aparacie państwowym kurację przeczyszczającą. Objęła ona głównie resorty strategiczne, to znaczy MON, MSW i Ministerstwo Sprawiedliwości. Jak poinformował „profesor” Bartoszewski, do MSZ powracają „starzy fachowcy”, a w innych resortach jest podobnie. Towarzyszy temu pośpiech, który dowodzi, że każdy świeżo upieczony dygnitarz zdaje sobie sprawę z ciążącej na nim odpowiedzialności wobec protektorów. Z tego pośpiechu zdarzają się jeszcze tu i ówdzie pewne niedociągnięcia, wskazujące na brak koordynacji. Np. minister Obrony Bogdan Klich ogłasza, że wojsko trzeba wycofać z Iraku do lata przyszłego roku, a premier myśli, że dopiero pod koniec grudnia. Ale często tak bywa, zwłaszcza w przełomowych momentach. Kiedy latem 1906 roku doszło do zamachu na premiera Arkadiusza Stołypina, w którym zginęło bądź zostało poranionych kilkudziesięciu ludzi, chociaż sam Stołypin ocalał, generał Gierasimow twierdził, że sprawcą zamachu nie są jego agenci, tylko „socjal-rewolucjoniści maksymaliści pułkownika Trusiewicza”.

Kto wie, czy nie z podobnych przyczyn, zapadł właśnie wyrok – „nieprawomocny” – jak podkreślają komentatorzy - w sprawie wytoczonej Antoniemu Macierewiczowi przez pana Edmunda Ochnio o „ochronę dóbr osobistych”. Chodziło o zarzut, iż pan Ochnio, jako zaufany wojskowej razwiedki, sprzedawał broń i amunicję różnym mafiom i terrorystom. Pan Ochnio nie krył zdumienia, a nawet zgorszenia zachowaniem niezawisłego sądu, więc tylko patrzeć, jak pan minister Ćwiąkalski uporządkuje sytuację i na tym odcinku.

Oczywiście ta kuracja przeczyszczająca nie jest bynajmniej celem samym w sobie. Ona służy realizacji programu nowego rządu, na który składają się – obok szczegółowych celów przedstawionych w expose, np. boiska w każdej gminie – również dyrektywy i „standardy” Unii Europejskiej, a przede wszystkim – następstwa wynikające z konieczności odwdzięczenia się za nadymanie. Okazało się, że właśnie na tym odcinku może zdarzyć się najwięcej niespodzianek, z tak zwaną „wojną na górze” włącznie. Oto premier Tusk podczas spotkania z rosyjskim ambasadorem poinformował go, iż Polska gotowa jest odstąpić od blokowania Rosji dostępu do OECD. Polska, jako członek Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, groziła do niedawna, że wykorzysta swoje możliwości do zablokowania Rosji przystąpienia do tej organizacji. Sęk w tym, że premier Tusk nie poinformował prezydenta o zamiarze zmiany polskiego stanowiska w tej sprawie. W odpowiedzi prezydent przystąpił do reorganizacji swojej Kancelarii, najwyraźniej przekształcając ja w konkurencyjny wobec rządu ośrodek władzy.

Na takie dictum odezwał się Lech Wałęsa, mający asystować premierowi Tuskowi w zagranicznych podróżach, że prezydent w tej sytuacji powinien zgłosić swoją rezygnację. Z obfitości serca usta mówią, więc być może, że Lech Wałęsa daje w ten sposób wyraz osobistej niechęci do Lecha Kaczyńskiego, ale nie można też wykluczyć, że taki jest po prostu rozkaz. Warto bowiem przypomnieć, że w opisie stanu zasobów archiwalnych MSW, jaki A. Macierewicz przekazał 4 czerwca 1992 roku posłom i senatorom, znajdowała się informacja, iż przed rozpoczęciem niszczenia akt bezpieki, zostały one zmikrofilmowane w co najmniej w trzech kompletach, z których dwa są za granicą, a jeden w kraju. Ta okoliczność sprawia, że podejrzenia, iż inicjatywa Lecha Wałęsy może być następstwem jakiejś inspiracji, mogą być prawdopodobne. W ogóle Antoni Macierewicz urasta ostatnio do rangi najgorszego ze złych duchów IV Rzeczypospolitej. Tak w każdym razie twierdzi publicznie człowiek o zszarpanych nerwach, czyli wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski, a PO za żadne skarby nie chce Macierewicza dopuścić do uczestnictwa w sejmowej komisji do służb specjalnych. Wprawdzie „Gazeta Wyborcza” i inne merdia zgodnie twierdzą, że raport z likwidacji WSI jest „bez znaczenia”, ale z drugiej strony wiadomo, że diabeł tkwi w szczegółach, zaś w szczegółach raportu mogło utkwić nawet całe Piekło.

Na wpływy piekielne wskazywać też może inicjatywa wpływowego do niedawna męża stanu Krzysztofa Filipka. Ten dotychczasowy przyboczny szefa Samoobrony Andrzeja Leppera proklamował niedawno utworzenie na gruzach Samoobrony nowej Partii Regionów. Akces zgłosiła do niej również Danuta Hojarska, otwartym tekstem uzasadniając, iż czyni to w nadziei na umorzenie różnych postępowań karnych. Jeśli nadzieje te nie są bezpodstawne, to znaczy, że ministerstwo sprawiedliwości powoli opanowuje sytuację i właściwą koordynację przywraca.